Op initiatief van Dow Benelux, en met provinciale ondersteuning via cofinanciering uit het ECO-3 fonds van de Provincie Zeeland, zijn in 2010 17 partijen gestart met het project ‘Waterkringloop Zeeuws-Vlaanderen’. In deze verkennende studie is er gekeken naar de mogelijkheden om de waterkringloop, in en rond de Gemeente Terneuzen, te sluiten, zodat er minder water aangevoerd hoeft te worden en er op deze manier een zelfvoorzienende regio kan ontstaan. Naast het sluiten van de waterkringloop was tegelijkertijd het creëren van maatschappelijke meerwaarde voor de regio een belangrijk onderdeel van het project. Door een integrale benadering toe te passen is onderzocht in hoeverre industrie, landbouw, natuur, cultuur, recreatie en toerisme en stedelijk gebied van ons watersysteem kunnen profiteren. Daarbij zijn partijen tot een concept gekomen om bedreigingen om te zetten in kansen zodat er een meerwaarde ontstaat voor de regio en de verschillende functies en partijen; Robuust Watersysteem. Hierbij viel op dat om tot een robuuste benadering en robuuste oplossingen te komen steeds meer mensen nodig zijn. Steeds meer partijen, functies en belangen zullen richting de toekomst een grotere interactiviteit ondervinden.
Tijdens een Participantenochtend, georganiseerd door het Kennis Netwerk Delta Water op 17 januari 2013, werd een vervolg op het concept Robuust Watersysteem neergezet als kans voor de Zeeuws-Vlaanderen. Allen aanwezig onderschreven de mogelijkheden en kansen die in het idee van een robuust waternetwerk zitten. Betreffende de samenwerking is het aspect van "tijd" van essentieel belang. Tijd is nodig om vertrouwen te creëren, vertrouwen dat nodig is om nieuwe manieren van samenwerken te laten floreren. Daarnaast is een verandering van mindset en een goede borging in beleid en bestuur noodzakelijk. Het Robuust Watersysteem streeft in de samenwerking naar het samen zoeken naar oplossingen voor de knelpunten en daarnaast kijken naar meerdere aspecten zodat we meerdere problemen tegelijk kunnen oplossen. En daarmee ook meerwaarde creëren voor andere functies zoals toerisme en recreatie. Hierin is de relatie en samenwerking met Vlaanderen evident. Niet alleen komt daar een belangrijk deel van het zoete water vandaan maar ook de samenwerking in de Schelde regio is van belang voor de vitaliteit van de regio.
Tijdens het bestuurlijk overleg van december 2014 wordt besloten het Robuust Watersysteem vast te leggen in het beleid van de partners. De realisatie van het Project Robuust Watersysteem zal plaatsvinden onder gezamenlijke verantwoordelijkheid waarin de Provincie Zeeland de coördinerende rol op zich nam.
Het Project Robuust Watersysteem wordt georganiseerd met een Bestuurlijk Overleg van de 11 partners, dat tenminste 1 maal per jaar, of indien nodig vaker, aansluitend aan bestaand overleg plaatsvindt. De partners wijzen gezamenlijk een voorzitter uit hun midden aan. Ook noemen de 11 partners een ambtelijke trekker die in een kleine werkgroep plaats zal nemen welke het vervolg traject nader invulling geeft.
De organisatie van het Project Robuust Watersysteem valt als volgt visueel weer te gegeven:
Het kernteam heeft de afgelopen twee jaar een verkenning uitgevoerd. Binnen die verkenning zijn in 2014 circa 50 projecten geïnventariseerd waar tussen verbanden zijn gelegd. Daaruit zijn 13 projecten geselecteerd. Projecten in verschillende stadia en -abstractieniveaus. Projecten in de fase van ontwikkeling, planuitwerking tot en met de voorbereiding voor de realisatie- van en uitvoering van projecten.
Vervolgens richtte de verkenning zich in 2015 op de aansluiting op Europese subsidie programma’s. Er is input geleverd op een Call for ideas in het Horizon 2020 programma. Daarnaast is de aansluiting op het Delta programma versterkt door het verwerven van de impact project status, in het kader van klimaat adaptatie. Verder zijn door het kernteam de eerste grensoverschrijdende contacten gelegd met Vlakwa (Vlaams Kenniscentrum voor water) en de VMM (Vlaamse Milieu Maatschappij). In het eerste half jaar van 2016 is de verkenning t.b.v. Horizon 2020 SC5; Water in the Context of CircularEconomy, CIRC-02-2016-2017 verder geconcretiseerd door middel van het organiseren van een Kaartentafel. Dit heeft geleid tot 37 projecten, planuitwerkingen en ontwikkelingen waaruit 2 clusters van initiatieven zijn bestempeld als kansrijk voor de H2020 Call.
Conform de opdracht vanuit het bestuurlijk overleg van december 2014 is het aangaan van een koepel Green Deal verkend. De Green Deal Robuust watersysteem wordt bij het ministerie als kansrijk ervaren. In de nabije toekomst zal men toewerken naar de ondertekening van een Green Deal.
Onze partners zijn: Provincie Zeeland, Staatsbosbeheer, Dow, Evides, ZLTO, Gemeente Terneuzen, Rijkswaterstaat, Waterschap Scheldestromen, Zeeland Seaports, Sweco en HZ University of Applied Sciences