Werken in PLG's: hoe pak je het aan?

Versie van 11 jan 2017 om 15:57

Figuur 1: Het boekje over starten met een Professionele LeerGemeenschap, door Bruns en Bruggink (2016, Bazalt).

Aanpak en praktische randvoorwaarden

In aanloop naar een PLG

Werk aan een relevant thema uit de praktijk (schoolontwikkeling-vragen);
Verzamel een team van gemotiveerde, enthousiaste en relevante betrokkenen zoals leerkrachten PO, studenten, docenten en experts;
Informeer alle deelnemers tijdig wat het werken en leren in een PLG inhoudt en oplevert in relatie tot andere samenwerkingsvormen ('van werkgroep naar leergroep'). Voorlichting door leerkrachten ('ambassadeurs') die ervaring hebben met PLG’s aan nieuwkomers, werkt heel goed. Uit de praktijk blijkt dat het informeren over hoeveel uren het werken in een PLG kost wisselend werkt.

Het proces van de PLG

De PLG volgt het proces van co-creatie (zie figuur 2). De bijeenkomsten volgen elkaar op:

Startbijeenkomst;
Exploreren - Verkenning en systeemanalyse van de uitdaging;
Condenseren - Uitkomst: gemeenschappelijk beeld van de uitdaging;
Maken - Stakeholders zoeken samen naar breed gedragen verbeteringen en voeren deze uit;
Retro - Uitkomst: gevalideerde handelingsperspectieven | Verkenning en systeemanalyse van de hierop volgende uitdaging | De uitkomsten uit dit onderzoek kunnen worden verdiept middels klassieke onderzoeksmethoden;
Stand-up.

Begeleiding

De facilitator maakt helder wat effectieve spelregels zijn in de PLG. Of nog beter: laat de groep zelf de regels bepalen. Rol van de facilitator kan ook zijn: meer-wetende partner en op spaarzame momenten interventies doen om de groep gaande te houden. Interventie door de begeleider kan variëren in intensiteit, frequentie waarbij doel/criterium steeds is: eigenaarschap ligt bij de groep;
Over het algemeen begeleidt de OM-er het PLG-proces en de HZ-Pabo-docent de ontwikkeling van onderzoeksvaardigheden. In de praktijk blijkt dat een goede combinatie;
De juiste snaar raken bij deelnemers: mensen met gezonde tegenzin worden enthousiast, "leren is op deze manier veel leuker" (eigenaarschap en commitment van de deelnemers draagt daar ook aan bij);
Creëer samenhang en duidelijkheid. Leid losjes én strikt. Plan en monitor acties op een evenwichtige manier. Geef vertrouwen en wees deskundig. Verbeteringen worden duurzaam ingebed;
Zorg voor een goede PLG-begeleider. Professionalisering: het begeleiden van PLG's leer je (enkel) door het te DOEN.

Figuur 2: Het proces van co-creatie.

Figuur 3: de rol van PLG's in de ontwikkeling van het primair onderwijs

Paginaoverzicht

Links naar verwante pagina's

Afgeleide processen, situaties en rollen:
PLG-pilot
Vervolg PLG-pilot
Onderdeel van:
PLG-pilot Pabo-3
Gerefereerd door:
Vijfde bijeenkomst 12 januari 2017

Uploads

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
 [[Bestand:Bruns en Bruggink Professionele LeerGemeenschap.jpg|miniatuur|323x323px|'''Figuur 1:''' Het boekje over starten met een Professionele LeerGemeenschap, door Bruns en Bruggink (2016, Bazalt).|koppeling=http://localhost/wiki/index.php/Bestand:Bruns_en_Bruggink_Professionele_LeerGemeenschap.jpg]]
-===Professionele LeerGemeenschappen in het onderwijs===
+===Aanpak en praktische randvoorwaarden===
-Uit: Starten met een Professionele LeerGemeenschap. PLG-Teams in het onderwijs, door Maarten Bruns en Martin Bruggink, Bazalt Educatieve Uitgaven.
+====='''In aanloop naar een PLG'''=====
+*Werk aan een relevant thema uit de praktijk (schoolontwikkeling-vragen);
-====Uitgangspunten voor PLG-Teams====
+*Verzamel een team van gemotiveerde, enthousiaste en relevante betrokkenen zoals leerkrachten PO, studenten, docenten en experts;
-*Verzamel een enthousiast team, zorg voor 6 tot 12 mensen
+*Informeer alle deelnemers tijdig wat het werken en leren in een PLG inhoudt en oplevert in relatie tot andere samenwerkingsvormen ('van werkgroep naar leergroep'). Voorlichting door leerkrachten ('ambassadeurs') die ervaring hebben met PLG’s aan nieuwkomers, werkt heel goed. Uit de praktijk blijkt dat het informeren over hoeveel uren het werken in een PLG kost wisselend werkt.
-*Werk aan een relevant thema en bepaal het gezamenlijke doel
+====='''Het proces van de PLG'''=====
-*Laat de groep de agenda bepalen, hanteer een vaste structuur voor elke bijeenkomst, plan data en kies de frequentie
+De PLG volgt het proces van co-creatie (zie figuur 2). De bijeenkomsten volgen elkaar op:
-*Besteed aandacht aan de groei van de gemeenschap
+#Startbijeenkomst;
-*Past toe en verbeter, geef en neem ruimte om te experimenteren
+#Exploreren - Verkenning en systeemanalyse van de uitdaging;
-*Focus op wat goed gaat en maak fouten, zorg voor tijd
+#Condenseren - Uitkomst: gemeenschappelijk beeld van de uitdaging;
-*Ga uit van de kennis en ervaring in de groep en betrek de omgeving
+#Maken - Stakeholders zoeken samen naar breed gedragen verbeteringen en voeren deze uit;
-*Maak het visueel, maak resultaten zichtbaar, kijk terug en verbeter
+#Retro - Uitkomst: gevalideerde handelingsperspectieven | Verkenning en systeemanalyse van de hierop volgende uitdaging | De uitkomsten uit dit onderzoek kunnen worden verdiept middels klassieke onderzoeksmethoden;
-*Zorg voor een goede PLG-begeleider
+#Stand-up.
-====De bijeenkomsten====
+====='''Begeleiding'''=====
-#Startbijeenkomst
+*De facilitator maakt helder wat effectieve spelregels zijn in de PLG. Of nog beter: laat de groep zelf de regels bepalen. Rol van de facilitator kan ook zijn: meer-wetende partner en op spaarzame momenten interventies doen om de groep gaande te houden. Interventie door de begeleider kan variëren in intensiteit, frequentie waarbij doel/criterium steeds is: eigenaarschap ligt bij de groep;
-#Exploreren
+*Over het algemeen begeleidt de OM-er het PLG-proces en de HZ-Pabo-docent de ontwikkeling van onderzoeksvaardigheden. In de praktijk blijkt dat een goede combinatie;
-#Condenseren
+*De juiste snaar raken bij deelnemers: mensen met gezonde tegenzin worden enthousiast, "leren is op deze manier veel leuker" (eigenaarschap en commitment van de deelnemers draagt daar ook aan bij);
-#Maken
+*Creëer samenhang en duidelijkheid. Leid losjes én strikt. Plan en monitor acties op een evenwichtige manier. Geef vertrouwen en wees deskundig. Verbeteringen worden duurzaam ingebed;
-#Retro
+*Zorg voor een goede PLG-begeleider. Professionalisering: het begeleiden van PLG's leer je (enkel) door het te DOEN.
-#Stand-up
-===Ervaringen op HZ University of Applied Sciences===
-Leendert-Jan Parlevliet over wat er binnen de Pabo wordt verstaan onder een PLG (4 oktober 2016):
-Binnen de Pabo en de basisscholen die met elkaar samenwerken, tekent zich een eenheid af over wat een PLG is. Die invulling voldoet aan de kenmerken die hieronder worden opgesomd.
-*De samenstelling van '''de groep is divers'''. Er nemen leerkrachten PO, studenten, docenten en experts aan deel. Het perspectief is de '''gezamenlijke leeromgeving''', waarin scholen lerende organisaties zijn.
-*De omvang van de groep varieert tussen 5 en 10 personen. Grotere groepen vergen veel tijd om recht te doen aan alle deelnemers en de tijd is in de praktijk meestal beperkt.
-*Er is altijd sprake van een vorm van onderzoek naar een '''vraag uit de praktijk'''. Er kan gekozen worden voor een gezamenlijk onderzoek of voor een individueel onderzoek. De gekozen methode volgt uit de vraagstelling.
-*De vorm van samen-leren is gericht op '''diepe vormen van leren'''. Er worden verschillende middelen ingezet om dit te ondersteunen, zoals onderdelen van kernreflectie en delen van geschreven verslagen.
-*Eigen aan onze wijze van vormgeven aan samen-leren is de invulling van het werken als '''critical friends''', waarbij de groep de functie van coach heeft.
-Deze werkwijze is ontstaan in de praktijk en gaandeweg door theoretische verdieping, uitwisseling en experimenten uitgebouwd en versterkt. De verdere onderbouwing is een wenselijke stap.
-===Aanpak vanuit Scholen voor de Toekomst: co-creatie (SSM)===
 [[Bestand:Gezamenlijk aan breed gedragen verbeteringen werken.jpeg|gecentreerd|miniatuur|957x957px|'''Figuur 2:''' Het proces van co-creatie.|koppeling=http://localhost/wiki/index.php/Bestand:Gezamenlijk_aan_breed_gedragen_verbeteringen_werken.jpeg]][[Bestand:De rol van PLGs in het PO.png|centre|thumb|800x800px|'''Figuur 3:''' de rol van PLG's in de ontwikkeling van het primair onderwijs|koppeling=http://195.93.238.49/hzportfolio/index.php/Bestand:De_rol_van_PLGs_in_het_PO.png]]{{Light Context
 |Supercontext=PR SSM 00084

	Page name	Title	Author(s)	Date
Bestand:161221verslag PLG werkgroep dd 21.docx	Bestand:161221verslag PLG werkgroep dd 21.docx	verslag PLG wg 21 december	marjan glas	21 december 2016
Bestand:3033 020 538 Randvoorwaarden en themas.docx	Bestand:3033 020 538 Randvoorwaarden en themas.docx	Randvoorwaarden en thema's	Brouwer, Wim	13 januari 2016
Bestand:3033 020 550 Prioriteiten te ontwikkelen deelfuncties.docx	Bestand:3033 020 550 Prioriteiten te ontwikkelen deelfuncties.docx	Prioriteiten deelfuncties	Brouwer, Wim	13 januari 2016
Bestand:3033 020 551 planning ontw-en-impl Innov-eco-systeem SvdT.xlsx	Bestand:3033 020 551 planning ontw-en-impl Innov-eco-systeem SvdT.xlsx	Planning ontwerp en implementatie	Brouwer, Wim	13 januari 2016
Bestand:3033 020 551 voorblad voorstel Ontwikkeling en Implementatie.docx	Bestand:3033 020 551 voorblad voorstel Ontwikkeling en Implementatie.docx	Voorblad Ontwikkeling en implementatie	Brouwer, Wim	13 januari 2016
Bestand:3033 020 551 voorstel aan stuurgroep.docx	Bestand:3033 020 551 voorstel aan stuurgroep.docx	Voorstel stuurgroep	Brouwer, Wim	13 januari 2016
Bestand:Aanvulling op PO-overlegstructuren 020915.docx	Bestand:Aanvulling op PO-overlegstructuren 020915.docx	Aanvulling op ‘PO-Overlegstructuren’	Westerweele, Wim en Sonja Nossent	28 mei 2015
Bestand:Bijlage 1. Volledige ledenlijst CPOZ.docx	Bestand:Bijlage 1. Volledige ledenlijst CPOZ.docx	Ledenlijst CPOZ	CPOZ	15 januari 2016
Bestand:Co-creatie in Living Labs v 20150930.pdf	Bestand:Co-creatie in Living Labs v 20150930.pdf	Maatschappelijk relevante co-creatie in Living Labs met behulp van Expertise- en Valorisatiemanagement	Hans de Bruin en Gabriëlle Rossing	30 september 2015
Bestand:Competenties systeembenadering.pdf	Bestand:Competenties systeembenadering.pdf	Competenties systeembenadering	Gabriëlle Rossing	1 januari 2016
Bestand:Conceptdocument PO-overlegstructuur. 28 mei 2015.docx	Bestand:Conceptdocument PO-overlegstructuur. 28 mei 2015.docx	PO-overlegstructuren	Westerweele, Wim en Sonja Nossent	28 mei 2015
	Bestand:De rol van PLGs in het PO.png	De rol van PLG's in het PO	Wim Brouwer	7 juni 2016
Bestand:Kenmerken van PLG’s in Zeeland 20161219.docx	Bestand:Kenmerken van PLG’s in Zeeland 20161219.docx	Kenmerken van PLG's in Zeeland	Gabriëlle Rossing	19 december 2016
	Bestand:Leren-doen-we-samen.jpg	Leren doen we samen	Groevenbeek
Bestand:Leven Lang Leren strategie.pdf	Bestand:Leven Lang Leren strategie.pdf	Leven Lang Leren-strategie: uitgangspunten en vaardigheden	Gabriëlle Rossing	12 april 2016
	Bestand:Opleidingsprogramma pabo HZ.jpg	Opleidingsprogramma pabo HZ	Scholen voor de Toekomst	29 juni 2016
	Bestand:Opzet PLG.JPG	Opzet PLG	SvdT-themegroep Kennisinfrastructuur	1 juni 2016
Bestand:Overleg PLG-pilot 160830.docx	Bestand:Overleg PLG-pilot 160830.docx	Overleg PLG-pilot 160830	Marjan Glas	30 augustus 2016
Bestand:Overleg PLG-pilot 160920.docx	Bestand:Overleg PLG-pilot 160920.docx	Overleg PLG-pilot 160920	Marjan Glas	20 september 2016
	Bestand:PLG experiment pabo drie.png	PLG-experiment pabo 3	HZ pabo	29 juni 2016
	Bestand:Praktijkonderzoek o.b.v. systeemdenken.jpeg	Praktijkonderzoek o.b.v. systeemdenken	Gabrielle Rossing	13 juli 2016
Leren door experimenteren: PLG in pabo 3	Resource Hyperlink 00043	Leren door experimenteren: PLG in pabo 3	Riaan Lous, HZ-pabo	1 juli 2016
Starten met een Professionele LeerGemeenschap. PLG-Teams in het onderwijs.	Resource Hyperlink 00152	Starten met een Professionele LeerGemeenschap. PLG-Teams in het onderwijs.	Maarten Bruns en Martin Bruggink	1 januari 2016
De vijf essenties van leidinggeven aan een PLG	Resource Hyperlink 00153	De vijf essenties van leidinggeven aan een PLG	Richard DuFour en Michael Fullan	1 januari 2015
	Bestand:SSM i.r.t. traditioneel onderzoek en PLG 20160201.jpeg	SSM in relatie tot onderzoek, PLG's en leerteams	Gabriëlle Rossing en Marjan Glas	7 april 2016
	Bestand:Samen leren innoveren opleiden.jpeg	Samen leren, innoveren en opleiden	Programma Scholen voor de Toekomst	16 september 2016
	Bestand:Samenwerking PO 20151203.jpeg	Conceptmap samenwerking primair onderwijs	SvdT werkgroep Kennisinfrastructuur	3 december 2015
	Bestand:Stellingen stuurgroep SvdT 1.JPG	Stellingen stuurgroep SvdT (deel 1)	Rossing, Gabriëlle	15 januari 2016
	Bestand:Stellingen stuurgroep SvdT 2.JPG	Stellingen stuurgroep SvdT (deel 2)	Rossing, Gabriëlle	15 januari 2016
Bestand:Uitgangspunten en vaardigheden voor Leven Lang Leren Onderwijs.pdf	Bestand:Uitgangspunten en vaardigheden voor Leven Lang Leren Onderwijs.pdf	Uitgangspunten en vaardigheden voor Leven Lang Leren_Onderwijs	Gabriëlle Rossing	27 september 2016
Bestand:Verslag PLG-begeleiding 161201.docx	Bestand:Verslag PLG-begeleiding 161201.docx	Verslag PLG-begeleiding	Marjan Glas	1 december 2016
Bestand:Verslag bijeenkomst werkgroep PLG dd 19 oktober 2016.docx	Bestand:Verslag bijeenkomst werkgroep PLG dd 19 oktober 2016.docx	Verslag PLG-werkgroep 19 oktober 2016	Marjan Glas	19 oktober 2016
	Bestand:Wat is een PLG meeting 1 I.JPG	Wat is een PLG meeting 1	Gabriëlle Rossing
	Bestand:Wat is een PLG meeting 1 II.JPG	Wat is een PLG meeting 1	Gabriëlle Rossing	3 juni 2016
	Bestand:Wat is een PLG meeting 1 III.JPG	Wat is een PLG meeting 1	Gabriëlle Rossing	3 juni 2016